Δραστηριότητα για Διαπολιτισμική αγωγή και Λογοτεχνία

Η δραστηριότητα που θα αναπτύξω θα βασιστεί στο παραμύθι «Βαρέθηκα να είμαι ιπποπόταμος» του Πιερ Κορνιέλ της Εμπειρίας εκδοτικής.

Το παραμύθι αυτό μιλάει για έναν ιπποπόταμο, τον Μπορίς, που κοιτάζεται στον καθρέπτη και έχει βαρεθεί την εμφάνιση του. Κοιτάζεται, λοιπόν, με ύφος απογοητευτικό, κοροϊδευτικό γιατί δεν του αρέσει όπως είναι.

Θα αρχίσει να δοκιμάζει διάφορες μεταμορφώσεις ζώων για να δει ποια του ταιριάζει καλύτερα σε σχέση με αυτήν του ιπποπόταμου.

1. Η πρώτη μεταμόρφωση είναι του ελέφαντα: φουσκώνει το σώμα του με μια τρόμπα με τη δικαιολογία ότι έτσι μεγαλόσωμος που έγινε και πιο ψηλός, φτάνει και τα πιο ψηλά κλαδιά των δέντρων για να τρώει. Όμως ξεφουσκώνει και οι ελέφαντες γελάνε μαζί του.
2. Η δεύτερη μεταμόρφωση είναι της πάπιας: επιπλέει στην λίμνη, κολυμπάει με τις άλλες πάπιες με τη δικαιολογία ότι δεν βρέχεται στην πλάτη του και μπορεί να βουτήξει μόνο το κεφάλι του μέσα. Όμως δυστυχώς γυρνάει ανάποδα και οι πάπιες γελάνε μαζί του.
3. Η τρίτη μεταμόρφωση είναι του πουλιού τη στιγμή που βλέπει ένα αερόστατο: γίνεται λοιπόν σαν ένα μπαλόνι που το παίρνει ο αέρας και είναι πολύ ελαφρύς και για να παραβγεί τα άλλα πουλιά κουνάει τα αυτιά του. Όμως κάποια στιγμή ένα πουλί τον τρυπάει και ο Μπορίς ξεφουσκώνει και πέφτει κάτω ενώ όλα τα πουλιά γελάνε μαζί του.

Μετά από αυτές τις μεταμορφώσεις, τις οποίες ο Μπορίς βαριέται μόλις συμβεί κάτι κακό, βουτάει στη λίμνη μαζί με τους φίλους του, τους άλλους ιπποπόταμους, οι οποίοι ενδιαφέρονται για εκείνον, αφού τον ρωτούν που εξαφανίστηκε. Διαπιστώνει ότι μόνο οι ιπποπόταμοι μπορούν να παίξουν βαρελάκια κάτω από το νερό και διασκεδάζει πολύ. Καταλαβαίνει ότι αν ήταν κάποιο άλλο ζώο δε θα μπορούσε να το κάνει αυτό και ότι ήταν δυστυχισμένος.

Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι μεγάλη ευτυχία να είσαι ιπποπόταμος!

Αφού, λοιπόν, τελείωσε το παραμύθι, έκανα στα παιδιά κάποιες ερωτήσεις για να δω αν κατάλαβαν το θέμα της διαφορετικότητας. Παρακάτω παραθέτονται αυτές οι ερωτήσεις, ενώ παράλληλα έχω δώσει κάποιες πιθανές απαντήσεις που θα μου έδιναν τα παιδιά. Επιπλέον, στις απαντήσεις αυτές, έχω δώσει διαφορετικό χρώμα. Το κόκκινο συμβολίζει τις σωστές απαντήσεις που θα περίμενα, και οπότε αν μου απαντούσαν έτσι τα παιδιά θα σήμαινε ότι κατάλαβαν το παραμύθι. Το μπλε συμβολίζει τις λαθεμένες απαντήσεις, οπότε το παιδί θα είχε μπερδευτεί ή δεν θα είχε δώσει προσοχή την ώρα που το διάβαζα. Το πράσινο συμβολίζει κάποιες ουδέτερες απαντήσεις των παιδιών, που δίνουν την δική τους άποψη.

• Ο Μπορίς τι ζώο είναι; (ιπποπόταμος, δεν ξέρω)
• Του αρέσει έτσι όπως είναι; (όχι, ναι)
• Πως νομίζετε ότι νιώθει; (λυπημένος, χαρούμενος, δε νιώθει καλά)
• Θέλει να γίνει κάποιο άλλο ζώο; (ναι, όχι)
• Αν ναι, ποιο (σε τι μεταμορφώνεται); (Ελέφαντας, πάπια, πουλί, άλλο…)
• Τα καταφέρνει όντας κάποιο άλλο ζώο; (ναι, όχι, και ναι και όχι)
• Αν ναι, πως νιώθει; (χαρούμενος, ευτυχισμένος, πολύ καλά)
• Αν όχι, πως νιώθει; (στην αρχή είναι χαρούμενος αλλά μετά λυπημένος, δεν είναι καλά, κλαίει)
• Τα άλλα ζώα πως αισθάνονται για τον Μπορίς; (δεν τον θέλουν γιατί δεν είναι ίδιος, νιώθουν καλά, γελάνε μαζί του, στην αρχή είναι καλοί μαζί του- είναι φίλοι- αλλά μετά γελάνε μαζί του)
• Τελικά ο Μπορίς παραμένει ιπποπόταμος ή όχι; (ναι, όχι)
• Αν ναι, τι νιώθει; (πολύ χαρούμενος, τίποτα, δεν ξέρω…)
• Αν ήσουν στη θέση του Μπορίς, θα ήθελες να αλλάξεις την εμφάνισή σου ή να μείνεις ίδιος; (ίδιος, κάποιος άλλος από τις μεταμορφώσεις του παραμυθιού, κάποιος άλλος που δεν υπάρχει στο παραμύθι, τίποτα από τα δύο)
• Σου αρέσει όπως τελειώνει το παραμύθι; (ναι, όχι)
• Αν δεν τελείωνε έτσι, τι τέλος θα μπορούσες να σκεφτείς; Ένα πιο καλό ακόμη ή ένα λυπητερό; (ο Μπορίς να φύγει, να μη του μιλάει κανείς, να πεθάνει ή να τον σκοτώσουν οι κυνηγοί, να γίνουν όλα τα ζώα μαζί μια παρέα και να παίζουν μαζί).

******

Η δραστηριότητα που θα έκανα στα παιδιά για να καταλάβουν το παραμύθι βασιζόταν σε δύο σκέλη. Στο πρώτο σκέλος θα βλέπαμε εικόνες κάποιων ζώων και θα προσπαθούσαμε να βρούμε τι πραγματικά άσχημο μπορούμε να θεωρήσουμε πάνω του. Παρακάτω παρατίθενται κάποια παραδείγματα ζώων και τι άσχημο έχουν πάνω τους.

• Ελέφαντας: άσχημο πάνω στον ελέφαντα είναι η προβοσκίδα του, τα μεγάλα του αυτιά, τα μικρά του μάτια και το ότι είναι πάρα πολύ χοντρός. Πως φαντάζεστε έναν ελέφαντα, ο οποίος είναι κοκαλιάρης; Δεν ταιριάζει στο πρότυπο του ελέφαντα που ξέρουμε.
• Πουλί: άσχημο πάνω στο πουλί είναι το γαμψό και στραβό ράμφος του και τα γαμψά του νύχια. Πως φαντάζεστε ένα πουλί χωρίς ράμφος ή με πλατύ και ίσιο ράμφος, χωρίς φτερά; Και πάλι δεν ταιριάζει στο πρότυπο του πουλιού που ξέρουμε.
• Καμηλοπάρδαλη: άσχημο πάνω στην καμηλοπάρδαλη είναι ο πολύ μακρύς λαιμός της σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα, το παρδαλό της δέρμα, το ατσούμπαλο τρέξιμό της. Πως την φαντάζεστε με κοντό λαιμό και μονόχρωμη;
• Σκαντζόχοιρος: άσχημο πάνω στον σκαντζόχοιρο είναι τα πολλά καρφιά που έχει στο σώμα του, η μακρουλή του μύτη και το σχήμα μπάλας που παίρνει όταν αμύνεται. Μπορούμε να παίξουμε δηλαδή ποδόσφαιρο; Τι αστείο! Πως τον φαντάζεστε χωρίς καρφιά;

Με αυτά τα παραδείγματα θα καταλάβουν τα παιδιά πως όλα τα ζώα μπορούν να έχουν κάτι άσχημο πάνω τους, που όμως να του είναι πολύ χρήσιμο. Κάθε ζώο είναι φτιαγμένο και με τα καλά και με τα άσχημα γιατί όλα έχουν κάποιο σκοπό.

Στο δεύτερο σκέλος της δραστηριότητας θα έπαιρνα έναν καθρέπτη και θα τον στερέωνα κάπου ώστε να κάνουμε το εξής: κάθε παιδί θα περνάει μπροστά από τον καθρέπτη και θα το ρωτάμε τι θεωρεί άσχημο πάνω στο σώμα του. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να πουν τα εξής: δεν μου αρέσουν τα δόντια μου γιατί είναι στραβά, δεν μου αρέσουν οι φακίδες στο πρόσωπο μου, έχω μεγάλα αυτιά, μεγάλη ή στραβή μύτη, φουντωτά μαλλιά, είμαι χοντρός\ η. Ύστερα, θα έκαναν διάφορες γκριμάτσες, άσχημες- αστείες, και τα άλλα παιδιά θα λένε τι δεν τους άρεσε, τι πραγματικά άσχημο ήταν στην κάθε γκριμάτσα που θα έκανε κάθε παιδί. Έτσι θα συνειδητοποιήσουν πως και οι άνθρωποι έχουν κάποια πράγματα που θεωρούν άσχημα πάνω τους αλλά τα έχουν γιατί υπάρχει κάποιος λόγος.